Vikipedi, özgür ansiklopedi
(
Türkiye'nin Bölgeleri sayfasından yönlendirildi)
Türkiye'nin coğrafi bölgeleri
Türkiye'nin coğrafi bölgeleri, 6 Haziran - 21 Haziran 1941 tarihleri arasında Ankara'da toplanan Birinci Coğrafya Kongresi tarafından belirlenmiştir. Kongre ilk, orta ve lise müfredat programları ile ders kitapları, coğrafya terimleri ve coğrafî isimlerin yazılması, Türkiye Coğrafyası'nın ana hatları ve yerlerin adlandırılması üzerinde çalışmalar yapmak amacıyla toplanmıştı. Bu çalışmanın sonucunda Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrilmiş olması, dağların Anadolu'nun iç kesimlerini kıyılardan ayırması, iklim, ulaşım ve bitki örtüsü gibi kriterler dikkate alınarak Türkiye'nin coğrafi bölgeleri belirlenmiştir.
Bölgeler ve bölümler [değiştir]
Doğal, beşerî ve ekonomik özellikler yönünden sınırları içinde benzerlik gösteren geniş alanlara bölge denir. Sınırları içinde benzerlikleri olan ancak bölgenin diğer yerlerinden farklı olan küçük alanlara ise bölüm denir. Birinci Coğrafya Kongresinde Türkiye coğrafi 7 bölgeye ve 21 bölüme ayrılmıştır.
- Antalya Bölümü, Adana Bölümü
- Yukarı Fırat Bölümü, Erzurum - Kars Bölümü, Yukarı Murat - Van Bölümü, Hakkâri Bölümü
- Ege Bölümü, İç Batı Anadolu Bölümü
- Orta Fırat Bölümü, Dicle Bölümü
- Konya Bölümü, Yukarı Sakarya Bölümü, Orta Kızılırmak Bölümü, Yukarı Kızılırmak Bölümü
- Yıldız Bölümü, Ergene Bölümü, Çatalca - Kocaeli Bölümü, Güney Marmara Bölümü
- Batı Karadeniz Bölümü, Orta Karadeniz Bölümü, Doğu Karadeniz Bölümü
Bölgeler ve iller [değiştir]
Türkiye'nin coğrafi bölgelerinin sınırları illerin idari sınırları doğrultusunda belirlenmemiştir. Bu nedenle birçok il birden fazla coğrafi bölgenin içinde olabilir. İl merkezleri baz alındığında bölgelerin kapsadığı alanlardaki iller şunlardir.
- Adana
- Antalya
- Burdur
- Hatay
- Isparta
- Kahramanmaraş
- Kilis
- Mersin
- Osmaniye
- Ağrı
- Ardahan
- Bingöl
- Bitlis
- Elazığ
- Erzincan
- Erzurum
- Hakkari
- Iğdır
- Kars
- Malatya
- Muş
- Tunceli
- Van
- Afyonkarahisar
- Aydın
- Denizli
- İzmir
- Kütahya
- Manisa
- Muğla
- Uşak
Güneydoğu Anadolu Bölgesi
- Adıyaman
- Batman
- Diyarbakır
- Gaziantep
- Mardin
- Siirt
- Şanlıurfa
- Şırnak
- Aksaray
- Ankara
- Çankırı
- Eskişehir
- Karaman
- Kayseri
- Kayseri
- Kırıkkale
- Kırşehir
- Konya
- Nevşehir
- Niğde
- Sivas
- Yozgat
- Balıkesir
- Bilecik
- Bursa
- Çanakkale
- Edirne
- İstanbul
- Kırklareli
- Kocaeli
- Sakarya
- Tekirdağ
- Yalova
- Amasya
- Artvin
- Bartın
- Bayburt
- Bolu
- Çorum
- Düzce
- Giresun
- Gümüşhane
- Karabük
- Kastamonu
- Ordu
- Rize
- Samsun
- Sinop
- Tokat
- Trabzon
- Zonguldak
Bölgelerin yüzölçümleri [değiştir]
Göller dahil Türkiye'nin kapladığı alan 814.578 km²'dir. Bu alanda;
Marmara Bölgesi %8,5,
Ege Bölgesi %12,
Akdeniz Bölgesi %16,
İç Anadolu Bölgesi %18,
Karadeniz Bölgesi %18,
Doğu Anadolu Bölgesi %21,
Güneydoğu Anadolu Bölgesi %7.5 yer tutar.
Bölgelerin isimlendirilmesi [değiştir]
Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden dördüne komşu olduğu denizin adı verilmiştir (Akdeniz Bölgesi, Karadeniz Bölgesi, Ege Bölgesi, Marmara Bölgesi). Diğer üç bölge de Anadolu bütünü içindeki konumlarına göre adlandırılmışlardır (İç Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi). Türkiyenin yön isimlendirmesinde Doğu şark, Batı Garp, Güney Şimal, Kuzey Yıldız olarak adlandırılır.
Bölgelerde nüfus [değiştir]
Türkiye’deki coğrafi bölgeler arasında nüfus miktarı ve yoğunluğu yönünden önemli farklar bulunmaktadır. Bu farklarin oluşmasında fiziki faktörler (iklim özellikleri, yerşekilleri, toprak özellikleri) ve beşeri faktörler (sanayileşme, tarım, yeraltı kaynakları, turizm, ulaşım) önemli rol oynarlar. Nüfusun en yoğun olduğu bölge Marmara Bölgesi en seyrek olduğu bölge de Doğu Anadolu Bölgesidir. Marmara'nın kalabalık bir nüfusa sahip olmasında İstanbul önemli bir rol oynar.
Bölgelerin özelliklerinden bazıları [değiştir]
Türkiye'nin coğrafi bölgelerinin karakteristik özelliklerinden bazıları şöyle sıralanabilir:
